Świadczenie pielęgnacyjne
WAŻNE!
Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują nowe przepisy regulujące warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które wprowadziła ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym.
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2024 r. wynosi 2 988,00 zł miesięcznie.
- ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE NA NOWYCH ZASADACH OBOWIAZUJACYCH OD 1 STYCZNIA 2024 r.
Komu będzie przysługiwać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach?
Świadczenie pielęgnacyjne będą mogły otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia.
Warunkiem, otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego jest legitymowanie się przez osobę wymagającą opieki ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (takie orzeczenie zawiera informację w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”) albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zwiększony krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2024 r.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- matce albo ojcu,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Możliwość łączenia pracy zawodowej z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego
Jedną z najważniejszych wprowadzanych zmian jest możliwość łączenia aktywności zawodowej, bez żadnych ograniczeń z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Oznacza to, że po zmianach świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać rodzicom lub innym ww. kategoriom opiekunów opiekującym się dziećmi z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18 r. życia, bez jakiegokolwiek ograniczeń lub limitów w zakresie podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
W konsekwencji uchylenia warunku rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej uchylono również art. 17b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepis uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. W związku z tym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby (składki do KRUS na dotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacane tylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów dotychczasowych).
Ponadto świadczenie pielęgnacyjne przysługuje również w sytuacji gdy opiekun dziecka w wieku do ukończenia 18 r. życia ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Uchylono ponadto art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ograniczającego zbiegi wymienionych w tym przepisie świadczeń rodzinnych tj.
- świadczenia rodzicielskiego lub,
- świadczenia pielęgnacyjnego lub,
- specjalnego zasiłku opiekuńczego lub,
- dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 lub
- zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów
Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne opłacana jest składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od podstawy wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych – przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę).
Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności,
nie wcześniej jednak niż od dnia 1 stycznia 2024 r.
Podwyższenie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego
Nowe przepisy przewidują również, że w przypadku gdy opiekun otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie sprawował opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednim ww. orzeczeniem o niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest podwyższana o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka.
Podwyższenie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego nie dotyczy dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej oraz dyrektora interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego).
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki
Od 1 stycznia 2024 r. w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
Uwaga!
Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia, które pobierają świadczenie pielęgnacyjne przyznane na starych zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r.
i które będą chciały po 31 grudnia 2023 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, będą musiały złożyć nowy wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024 r., z jednoczesnym oświadczeniem o rezygnacji ze pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r.
Od kiedy można składać wnioski o świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach?
Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach można składać od
1 stycznia 2024 r.:
- osobiście w Dziale Świadczeń Rodzinnych przy ulicy Klepackiej 18 w Białymstoku;
- elektronicznie za pośrednictwem Platformy ePUAP; Portalu Informacyjno-Usługowego Empati@
- za pośrednictwem operatora pocztowego.
Osoby zainteresowane osobistym złożeniem wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego proszone są o rezerwację wizyty w Dziale Świadczeń Rodzinnych poprzez stronę internetową mopr.bialystok.pl w zakładce E-kolejk@.
Za pośrednictwem platformy ePUAP:
KROKI:
- Wydrukować wniosek, dokładnie wypełnić i podpisać.
- Wniosek zeskanować.
- Zalogować się na platformie ePUAP i z katalogu spraw wybrać zakładkę Pismo ogólne do podmiotu publicznego. W dalszej kolejności kliknąć przycisk Załatw sprawę.
- W formularzu wpisać informację dla urzędu (imię i nazwisko, rodzaj wniosku) oraz dołączyć zeskanowany wniosek w formie załączników.
- Podpisać wniosek podpisem zaufanym lub podpisem kwalifikowanym.
Informacja telefoniczna w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego udzielana jest pod nr telefonu:
85-748-98-59, 85-879-77-50
- ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE NA STARYCH ZASADACH OBOWIĄZUJĄCYCH DO 31 GRUDNIA 2023 r.
Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do tych świadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.
Osoby te, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego w tym przypadku będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- matce albo ojcu;
- opiekunowi faktycznemu dziecka;
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności,
jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma opiekuna faktycznego dziecka, osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, lub osoby te legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
- nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.
W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenie to przysługuje odpowiednio:
- rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
- małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym;
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- osoba wymagająca opieki:
- pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.
W razie zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki wypłaca się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złoży wniosek.
Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne opłacana jest składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od podstawy wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych – przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę.
Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Wymagane dokumenty:
- oświadczenie o podleganiu/niepodleganiu ubezpieczeniom zdrowotnym z innego tytułu, o którym mowa w art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- oświadczenie o podleganiu/niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu w KRUS,
- inne dokumenty w tym oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.
Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego można składać:
- osobiście w Dziale Świadczeń Rodzinnych przy ulicy Klepackiej 18 w Białymstoku;
- elektronicznie za pośrednictwem Platformy ePUAP; Portalu Informacyjno-Usługowego Empati@
- za pośrednictwem operatora pocztowego.
Osoby zainteresowane osobistym złożeniem wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego proszone są o rezerwację wizyty w Dziale Świadczeń Rodzinnych poprzez stronę internetową mopr.bialystok.pl w zakładce E-kolejk@.
Za pośrednictwem platformy ePUAP:
KROKI:
- Wydrukować wniosek, dokładnie wypełnić i podpisać.
- Wniosek zeskanować.
- Zalogować się na platformie ePUAP i z katalogu spraw wybrać zakładkę Pismo ogólne do podmiotu publicznego. W dalszej kolejności kliknąć przycisk Załatw sprawę.
- W formularzu wpisać informację dla urzędu (imię i nazwisko, rodzaj wniosku) oraz dołączyć zeskanowany wniosek w formie załączników.
- Podpisać wniosek podpisem zaufanym lub podpisem kwalifikowanym.
Informacja telefoniczna w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego udzielana jest pod nr telefonu:
85-748-98-59, 85-879-77-50
Najczęściej zadawane pytania w sprawach świadczenia pielęgnacyjnego wraz z odpowiedziami:
- Czy nowe zasady w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego związane z możliwością zarabiania, dotyczą wszystkich opiekunów osób niepełnosprawnych?
Obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. nowe zasady w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego związane z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, dotyczą wyłącznie opiekunów sprawujących opiekę nad niepełnosprawnymi osobami w wieku do ukończenia przez nie 18 roku życia. Od 1 stycznia 2024 r., opiekunowie takich osób mogą pobierać świadczenie pielęgnacyjne, łącząc je z pracą zarobkową lub innymi dochodami, bez żadnych ograniczeń, a co za tym idzie bez wymogu rezygnacji z dotychczasowego zatrudnienia.
- Po 1 stycznia 2024 r. planuję rozpocząć pracę zarobkową. Czy po zmianach, mogę łączyć
wykonywanie pracy z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego na 10-letnią niepełnosprawną córkę, które zostało mi przyznane przed 1 stycznia 2024 r. i kontynuować jego pobieranie ? Czy muszę jednak złożyć nowy wniosek ?
Nowe zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, związane z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz kryterium wieku osoby niepełnosprawnej, obowiązują od 1 stycznia 2024 r. i dotyczą wszystkich osób ubiegających się - składających wnioski na nowych zasadach, od tej daty.
Tak więc opiekun sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem w wieku do 18 roku życia, chcąc pobierać świadczenie pielęgnacyjne z możliwością zarabiania, będzie musiał zrezygnować z dotychczasowego świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego przed 1 stycznia 2024 r. i złożyć wniosek od 1 stycznia 2024 r. o nowe świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, tj. z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
- Sprawuję opiekę nad niepełnosprawnym 12-letnim synem. Obecnie nie pobieram świadczenia pielęgnacyjnego, ponieważ prowadzę gospodarstwo rolne. Czy od 1 stycznia 2024 r. zniesiony zostanie również wymóg zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom?
Tak, od 1 stycznia 2024 r., w konsekwencji uchylenia warunku rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, uchylony zostanie również przepis uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym.
Oznacza to, że po 1 stycznia 2024 r., rolnik sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia będzie mógł pobierać świadczenie pielęgnacyjne i prowadzić gospodarstwo rolne, bez wymogu zaprzestania jego prowadzenia.
- Sprawuję opiekę nad dwojgiem swoich niepełnosprawnych dzieci (5 lat i 11 lat). Czy po zmianach, od 1 stycznia 2024 r. będę mogła pobierać dwa świadczenia pielęgnacyjne na dwoje niepełnosprawnych dzieci ?
Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2024 r. nowymi warunkami przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, w przypadku gdy rodzic lub inny uprawniony opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18 r. życia, będzie mógł otrzymywać jedno świadczenie pielęgnacyjne - jednak jego wysokość będzie podwyższona po 100 % na drugą i na każdą kolejną osobę niepełnosprawną, nad którą sprawuje opiekę.
W związku z powyższym, w opisanym przypadku rodzic otrzyma świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 5976 zł miesięcznie z tytułu opieki nad dwojgiem dzieci niepełnosprawnych (2988 zł + 2988 zł).
- Czy zachowam prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, które zostało mi przyznane przed 1 stycznia 2024 r., jeżeli moja dorosła córka, nad którą sprawuję opiekę nie skorzysta z prawa do świadczenia wspierającego .
W przypadku, gdy dorosła osoba niepełnosprawna nie skorzysta z prawa do własnego świadczenia wspierającego, w tym nie spełni warunków do jego otrzymania , to jej opiekun otrzymujący dotychczas świadczenie pielęgnacyjne, które nabył przed 1 stycznia 2024 r., zachowa prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, tj. będzie mógł je dalej pobierać, do końca okresu, na który świadczenie zostało mu przyznane, na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych, tj. w szczególności bez możliwości łączenia świadczenia pielęgnacyjnego z pracą zarobkową lub innymi świadczeniami otrzymywanymi przez opiekuna np. emerytalno-rentowymi.
- Czy będę mogła kontynuować na prawach nabytych pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego na okres ważności dotychczasowego orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawnści syna, w przypadku gdy syn nad którym sprawuję opiekę, uzyska nowe orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności ?
W przypadku, gdy syn, nad którym sprawowana jest opieka, uzyska nowe orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, rodzic zachowa prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnie z zasadą praw nabytych i będzie mógł kontynuować jego pobieranie na dotychczasowych, tj. obowiązujących do 31 grudnia 2024 r., warunkach, przez okres ważności nowego orzeczenia wydanego osobie niepełnosprawnej. Warunkiem zachowania w takim przypadku prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy, licząc od następnego dnia, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, a następnie złożenie wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy od dnia wydania nowego orzeczenia.
- Czy opiekun osoby niepełnosprawnej otrzymujący specjalny zasiłek opiekuńczy, przyznany przed 1 stycznia 2024 r. również będzie mógł korzystać z ochrony praw nabytych ?
Nowa ustawa o świadczeniu wspierającym przewiduje pełną ochronę praw nabytych przez opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. nabyli prawo do świadczeń opiekuńczych, w tym również prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Oznacza to, że opiekun otrzymujący specjalny zasiłek opiekuńczy przyznany na dotychczasowych, tj. obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. warunkach, zachowa prawa nabyte do otrzymywanego zasiłku, tj. będzie mógł dalej pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy do końca okresu zasiłkowego, na który został mu przyznany w aktualnej decyzji, a także kontynuować jego pobieranie w kolejnych okresach zasiłkowych, o ile będą spełnione warunki do jego pobierania wynikające z obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Istotne jest, że prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługiwać będzie po upływie dotychczasowego okresu zasiłkowego, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończy się dotychczasowy okres zasiłkowy.
- Czy utracę świadczenie pielęgnacyjne, jeśli córce na którą pobieram to świadczenie zostanie przyznane świadczenie wspierające?
Uzyskanie przez osobę z niepełnosprawnościami własnego świadczenia wspierającego będzie oznaczało, że jej opiekun utraci dotychczas pobierane świadczenie pielęgnacyjne.
Powyższe wynika z obowiązującego od 1 stycznia 2024 r. zapisu (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym), który wyklucza możliwość pobierania przez opiekuna osoby niepełnosprawnej świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna za ten sam okres, za który osoba z niepełnosprawnościami otrzyma własne świadczenie wspierające.
Uwaga: Jeżeli w takiej sytuacji opiekun osoby niepełnosprawnej nie będzie już uprawniony do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna będzie mógł skorzystać z tzw. "pakietu osłonowego", tj. w szczególności będzie mógł ubiegać się na preferencyjnych zasadach o zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie przedemerytalne lub na wniosek składany do ZUS skorzystać z ciągłości ubezpieczeń społecznych bez względu na posiadany przez niego staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz z ciągłości ubezpieczenia zdrowotnego.
- Pobieram świadczenie pielęgnacyjne w związku z opieką nad moim dorosłym synem. Jeśli mój syn złoży wniosek o wydanie decyzji ustalającej dla niego potrzebę wsparcia, to czy wypłata otrzymywanego przeze mnie świadczenia pielęgnacyjnego zostanie wstrzymana?
Złożenie przez osobę z niepełnosprawnością do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia nie skutkuje wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna.
Dopiero złożenie przez osobę z niepełnosprawnością wymagającą opieki (lub osobę ją reprezentującą) wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego do ZUS będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna. Natomiast finalne uchylenie opiekunowi decyzji dotyczącej świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna nastąpi po przyznaniu przez ZUS osobie z niepełnosprawnością świadczenia wspierającego.
- Mam obecnie przyznane świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym synem w wieku 15 lat – świadczenie to mam przyznane do 30 kwietnia 2024 r., tj. do końca miesiąca w którym kończy się ważność orzeczenia o niepełnosprawności syna wydane do ukończenia przez niego 16 r. życia. Czy po uzyskaniu przez syna w 2024 r. kolejnego orzeczenia – tym razem już o znacznym stopniu niepełnosprawności z racji ukończenia przez syna 16 r. życia – od maja 2024 r. będą mogła otrzymywać już tylko nowe świadczenie pielęgnacyjne przysługujące tylko do ukończenia przez syna 18 r. życia, czy też będę mogła pozostać na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. bez ograniczenia wieku dziecka?
W opisanym przypadku, do rodzica będzie należeć wybór, czy po uzyskaniu przez syna orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności pozostanie, zgodnie z zawartymi w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym przepisami przejściowymi przewidującymi pełną ochronę praw nabytych, na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. w szczególności bez ograniczenia wiekiem dziecka, ale z dotychczasowym warunkiem braku aktywności zawodowej, czy też rodzic złoży wniosek o nowe świadczenie pielęgnacyjne, które zostanie przyznane do ukończenia przez dziecko z niepełnosprawnością 18 roku życia i z możliwością dowolnej aktywności zawodowej.
Pamiętać jednak należy, że niepełnosprawny syn, od ukończenia 18 roku życia, po uzyskaniu decyzji o poziomie potrzeby wsparcia na odpowiednim poziomie co najmniej 70 pkt, będzie mógł - jeśli taka będzie jego wola - ubiegać się w ZUS o swoje świadczenie wspierające, którego pobieranie będzie wykluczać pobieranie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego.